30 Nisan 2014 Çarşamba

GÜNEY EGE BÖLGESİ 2. TOHUM AMBARLARI TOPLANTISI YAPILDI

04.06.2012, Pazartesi Seferihisar-İZMİR

SEFERİHİSAR

Katılımcılar :
• İzmir İl Tarım Md. Ziraat Müh. Zerrin Çelik
• Seferihisar Belediyesi Proje Teknik Personeli Hande Gül Sevinç
• Seferihisar Belediyesi Strateji Geliştirme Md. Uzman Aslı Odabaş
• Köy Sofrası sahibi ve Organik Üretici Nihat Fırat, Emine Fırat
• Emanetçiler Derneği bşk. Tracy Lord Şen
• Tohum Ambarları Yerel Koord. Arif Şen
• Bodrum Bölgesi Tohum Ambarı Elvan Sağbili, Av. Hacer Sağbili
• Çatalada Sanat, Çevre ve Turizm Derneği, Serap Temirkan, Aydın Temirkan
• Misafir katılımcı; Sevil hanım
Gündem Konuları:
• Toplantı başkanı (gerekli görünmedi) ve notlar tutacak kişinin seçimi (Sevil Hanım)
• Serbest Konuşmalar
• Tohum Ambarları durum tespiti, sorunlar/gelişmeler tartışması, çözüm önerileri
Arif Şen, Tracy Lord Şen
Tohum Ambarları sunumu: 2009 yılında SGP/GEF desteğiyle Türkiye Tohum Ağı toplantısında “yerel tohumlarımız için yerel ilgi ve sorumluluk” konseptiyle Tohum Ambarları adında bir çalışma başlatıldı. 2.toplantıda TAM ilkeleri çıkartılmıştır. 4 Bölgesi bulunmaktadır: Güney Ege, Kuzey Ege/ Marmara, Karadeniz ve Doğu Anadolu. 30 kadar mevcut TAM’ lar dışında Türkiye’de katılım bekleyen 20 civarında kişi ve kurum mevcuttur. Önümüzdeki dönemde arzumuz, tohum çalışmalarının daha sistematik bir biçimde yürümesi ve yerelde daha iyi tanınması ve desteklenmesi.
Çeşitlilik bitki ve çevre sağlığı için önemlidir. Avrupadaki hobistler titiz ve sistematik bahçıvanlık geleneğiyle zaman içinde görece saflaştırılmış türlere neden olmuşlardır. Türkiye’de durum farklıdır, köylüler bugünler çeşitlerin fark yaratan özellikleri önemsiz olarak algılamaya başladılar. Örneğin pazarlarda tek bir kasa içinde çeşit çeşit biber yan yana satılmaktadır. Modern insanların hafızaları ve toplumsal yapısı artık sözel aktarıma uygun değil. Bu yüzden unutulan özellikler, geleneksel yöntemler, kayıt ve çizelgeleri tutularak bilgi toplama yapmalıyız.
Geleneksel ıslahda bitki sağlığı ve lezzeti, kullanım değerleri önemliydi. Modern ıslah ise verimlilik ve karlılık üzerine kurulmuştur.
Zerrin Çelik (Ziraat Yüksek Mühendisi; Türkiye’de Tohum Takasları ve Hareketleri üzerinde doktora tezi hazırlamaktadır)
İzmir İlinde Yerel Tohumların Korunması ve Yaygınlaştırılmasında Sorunlar
Yerel Çeşitler; Yerel tohumlar günlük hayatımızda yanlızca öz tüketim için kullanılmaktadır. Köylü öncelikle kendi sağlığını düşünmektedir.
Sorunlar:
• Pazarlara ulaşma konusunda belli başlı sorunlar vardır. Seferihisar Belediyesi ilk olarak üretici pazarı açan belediyeler arasına girmiştir.
• Tarım sektöründe sosyal güvence yoktur. Yaşlı nüfus gençlerin bu alanda iş sahibi olmalarını istememektedirler. Geleneksel tohum yöntemleri de böylece yaşlı nüfustan gençlere aktarılmamaktadır.
• 2006 da Tohumculuk Kanunu çıkmıştır. 2008 de “Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması “na ilişkin yönetmelik çıkmıştır. Bu konunun uygulanmasına ilişkin maalesef henüz ciddi bir bilinçlenme mevcut değildir. Ayrıca bu yönetmeliğin kullanım hakkıyla ilgili maddesi henüz belirsizdir.
Nihat Fırat (Kirazlıköy’de Köy Sofrası ve Organik Üretici)
Son 10 yıldır Türkiye’de ciddi değişimler gözlemlenmektedir. Hibrit vb modern tohumların pazarlanmasıyla beraberinde satılan yan ürünler (ilaçlar vs..) üreticinin vazgeçilmezi haline gelmiştir.
Türkiye’den yurtdışına ürün pazarlamak için mevcut kota en az 20 tondur. Küçük-orta boy organik üretici iseniz yıldan yıla bu düzeyi tutmak zor.
Tohumculuk yasasına göre kendi tohum saklama koşulu en fazla 90 ton üretim ile sınırlandırılmıştır. Bitki Pasaportu çıkartılmıştır. Bu gibi nedenlerle küçük aile tarımı Türkiye’de 10-15 yıl içinde bitecektir. Türkiye’nin 26,5% si köylerde yaşamaktadır. EU fonları bizim köylümüz için kullanılmamaktadır. EU en fazla 7% köy nüfüsü isterler.
Kirazlı Köyünde başlangıçta 10 kişiyle geleneksel tohumlarla üretim yapılmaya başlanmıştır. Tarımsal Bio-çeşitlilik Projesi başlatılmış ve kısa zamanda projeye katılım sayısı 50 yi bulmuştur.
Yöresel Osmancık Üzümü yetiştiriciliği yerini yeni ürünlere bırakmıştır.
Aslı Odabaşı (Seferihisar Belediyesi Strateji Geliştirme Md. Uzman)
Seferihisar’da Tohum Takas için hazırlık çalışması, üretici ve uzmanlardan destek alarak yapılmıştır. Tohum Takas Şenliği’ne 6.000 üzerinde katılımcı gelmiştir. Türkiyenin her ilinden gelen 300 üzerinde tohum kayıt alınmıştır. Bu tohumlar Belediye’nin serasında çoğaltılmaya başlandı. 20.000 üzerinde fide yetiştirildi. Çalışmanın sürdürülebilirliği için dernek ve sivil toplum örgütlerinin desteğine ihtiyaç duyulmaktadır.
Haftanın 3 günü açılan Seferihisar Üretici Pazarlarına, 100 ün üzerinde üretici katılıyor. Pazara gelen üreticilerden tek tek İlçe Tarım kayıtları çıkartılmıştır. Pazar alanlarının dar olmasından dolayı üreticilerin sorunları mevcuttur.
Seferihisar’da yapılan tarımda mandalin yetiştiriciliği büyük bir yer kaplamaktadır. Enginar, zeytin bitme noktasındadır. Seferihisar’da genç nüfüs çok azdır. Buna bağlı olarak sosyal dönüşüm çok yavaştır.
Serap Temirkan (Çatalada Sanat, Çevre ve Turizm Derneği)
Bodrum’da 4 farklı üretici tipti mevcuttur: Çiftçi, Bahçevan, Tarıma yeni başlayan, imkanı ve arazisi olup tarım yapmayan. Çatalada Derneği ile pazarda eldeki tohumlar ile paylaşım çalışması sürdürülüyor. Yakın bir zamanda tohum saklanması konusunda bir toplantı yapılması planlanmaktadır.
Toplantı kararları
1. TAM’ların katılabileceği, yerel üretici pazarlarının kurulması: Elvan Sağbili, bunu Bodrum Kent Konseyi Tarım Komitesi çerçevesinde takip edecek.
2. Konu uzmanları çağırarak tohum konulu eğitim: hukuk, genetik, seleksiyon, tohum alma, saklama. Evsahiplik için Marmariç Permakültür Enstitüsü öneri getirmişti.
3. TAM’lardaki tohum envanterinin çıkarılması (sorumlusu Elvan Sağbili)
4. Meyva aşı ve anaç fidan üretimi eğitiminin daha düzenli yapılması. Meyve Miras Grubundan ve yerel aşıcılardan katkı istenecek.
5. Koordinasyon konseptinin diğer TAM toplantılarında tartışılması
6. Ulusal toplantının yapılması
7. Hukuki çalışmalar:
a. Popülasyon çeşitleri için icin özel statü
b. Geleneksel tohumlardan üretilen ürünler için özel statü
8. FAO geleneksel tarımsal sistemler projesinin takibi

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder