Sayin Milletvekili,
Tohumculuk yasa tasarisinda ciftciden, "kisisel ihtiyaclari" asan (Tarim Bakanligi’nin belirleyecegi) miktarlarda kayitli olmayan tohum bulundurdugu taktirde 3-5 milyar TL ceza kesilecegi hukmu yer almaktadir. Turkiye tariminda 1980’lerden bu yana yasanan sektor kucultme politikalariyla gelinen noktada ciftcimizin kac tanesi boyle bir cezayi odeyebilir? Boyle bir tehlike altinda ciftci, atalarinin tohumuna sahip cikamayacak, onu yok olmaya birakacaktir.
Tarimin baslangicindan bugune kadar tohumlarin gen havuzlarinin zenginligini ve dayanikliligini saglayan, ciftcilerin koy pazarlarindaki, konu-komsu arasindaki serbest tohum satisi ve degis-tokusu oldugu bilinmektedir. En gelismis ulkelerde bile bitkisel gen kaynaklarini sirf endustriyel ve ticari kullanima birakilinca cesidin azalmasi dramatik boyutlarda yasanmaktadir. Ciftcinin cogaltici, gelistirici islevinden uzaklastirilmasi, sayisi bilinmeyn “kayit disi” tohumlarin olum fermanidir; bu topraklara, bu ulkeye ait bitkisel biocesitlerin ve gen kaynaklarinin olume mahkum edilmesidir.
Zamanin Tarim ve Koyisleri Bakani Sami Guclu'nun, 2004 yilinda verilen bir soru onergesine (Esas No: 6/537-2076) verdigi cevaba gore, o yil sertifikali bugday tohumu kullanimi sadece %14 idi, arpa ise % 4 civarinda idi. Ayni belgede, bakanlik tarafindan onerilen yilda 600 bin ton sertifikali tohum kullanimina karsin 2004 yilinda ancak 50 bin ton kullanilmistir. Bu rakamlar, ciftcimizin sertifikali olmayan, dolayisiyla diger kaynaklarla beraber kendi cesitlerinden alinan tohumlarina ne derece dayandigi konusunda fikir vericidir. Ciftcimiz, senelerce, bunca kayitli, patenli olmayan tohumla ulkemizi nasil beslemistir? Onerilen kayit sistemiyle tohumda “kalite” vaadedilmektedir. Ancak bunca sene yedigimiz ekmekte bir kalite sorun hic gundem maddesi oldu mu? Hatta organik tarim ile endustriyel tarim urunleriyle kalite kiyaslamalari gundeme geldi. Fakat organik tarimin, “geleneksel” tarimdan en onemli farki, sertifikalasma sistemiyle kucuk ciftcinin bertaraf edilmesidir.
Kalite sorunu olmadan ekmegimiz ciftci tohumundan hep uretildiyse, duzeltilmesi gereken nedir ki tohum geleneklerimizi bir yasayla yer yüzünden silecegiz?
Bu yasanin, nesilden nesile iyilestirme pratikleriyle tum kulturel deger ve becerileriyle ciftcimizin, degisik cografyalarimiza uyumlu binlerce cesidin kaybolmasi tehlikesine karsi asgari tedbir olarak, AB'deki tohum mevzuatlarinda oldugu gibi (Directive 98/95/CE), ticari onem tasimayan ("minor") tarimsal turler icin ayri bir "koruma altina alinacak bitkiler" listesinin yasaya eklenmesini israrli bir bicimde istenilmelidir. AB tohum yasalarina 1998 yilinda getirilen bu ek yasasi, belli miktarlarda, hem eski ve/veya kendi cografyaya uyumlu olarak gelistirilmis olan turlerin kaybolmasina veya gen erozyonuna karsi—hem de “resmi olmayan” tarimsal pratiklerinin—korunmanin ve yasatmanin onemini tanimaktadir. Directive 98/95/CE, endustriyel gida uretim sistemine mudahale etmeden sadece kisitli miktarlarda olmak uzere eski tohumlarin yasama sansini vermeyi hedeflemektedir.
Belli oranlarda toplumsal faydasi olan buyuk sirket tariminin en gelismis yerlerdeki bitkisel zenginlik tahribi bugune kadar tartisma kaldirmayan bir gercektir; en ilerlemis bilim ve sermaye buna engel olamamistir. Ve her ne kadar “cag disi,” “bilimsel” veya “rantabl” olmayan gozuksede, bu zenginligi ortaya cikaran, bunun devamliginin garantisi, geleneksel tohum pratikleridir.
Bu mukemmel insan ve doga isbirligini bozmak ne haddimize! Bugunku sirketler ve tohumlari coktan gocmus bir gelecekte, atalarimizin 10 bin yil yedigi, torunlarimizin da ihtiyac duyabilecek yiyeceklerin tohumlari olume birakmamak bizim sorumlulugumuzdur.
EMANETCILER DERNEGI INISIYATIFI Irtibat: HYPERLINK "mailto:emanetciler1@hotmail.com.tr" emanetciler1@hotmail.com.tr
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder